της Καρολίνας Τάγαρη και του Λευτέρη Παπαδήμα
ΜΑΛΑΚΑΣΑ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ, Ελλάδα (Reuters) – Οι επιζώντες της βύθισης ενός σκάφους μεταναστών στα ανοικτά των ελληνικών ακτών τον Ιούνιο, που πιθανώς άφησε εκατοντάδες νεκρούς, διηγήθηκαν πώς οι επιχειρήσεις διάσωσης του λιμενικού επιτάχυναν το τραγικό τέλος του σκάφους.
Αρκετοί επιζώντες είπαν στις ελληνικές δικαστικές αρχές ότι μια καταστροφική προσπάθεια του λιμενικού να ρυμουλκήσει το Adriana οδήγησε στην ανατροπή του υπερφορτωμένου σκάφους τις πρώτες πρωινές ώρες της 14ης Ιουνίου, σύμφωνα με έγγραφα που είδε το Reuters.
Ένας Σύρος μετανάστης δήλωσε ότι οι λιμενικοί έδεσαν ένα σχοινί στην πλώρη της ναυαγισμένης μηχανότρατας και στη συνέχεια άρχισαν να την ρυμουλκούν. Το σκάφος στη συνέχεια έπαιρνε επικίνδυνη κλίση από δεξιά προς τα αριστερά πριν ανατραπεί.
Το επεισόδιο αυτό αφηγήθηκαν επίσης δύο άλλοι επιζώντες που ερωτήθηκαν από το Reuters, οι οποίοι προτίμησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους από φόβο για αντίποινα από τις ελληνικές αρχές.
“Μας τράβηξαν γρήγορα (με ένα σχοινί) και η βάρκα ανατράπηκε (…) Οι άνθρωποι άρχισαν να πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλο”, είπε ο ένας. “Οι άνθρωποι ούρλιαζαν και πνίγονταν. Ήταν σκοτεινά. Ήταν τρομακτικό”.
Οι καταθέσεις έξι από τους εννέα μάρτυρες διαψεύδουν τον ισχυρισμό της ελληνικής ακτοφυλακής και της κυβέρνησης ότι δεν έγινε καμία προσπάθεια ρυμούλκησης του σκάφους και ότι το σκάφος ανατράπηκε όταν η ακτοφυλακή βρισκόταν σε απόσταση περίπου 70 μέτρων από το σκάφος.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας δήλωσε στο Reuters ότι δεν είναι σε θέση να σχολιάσει μια έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη.
400 ΈΩΣ 750 ΜΕΤΑΝΆΣΤΕΣ ΣΤΟ ΠΛΟΊΟ
Το ημερολόγιο της ακτοφυλακής, που παραδόθηκε στις αρχές, καταγράφει δύο απόπειρες προσέγγισης του Adriana, με διαφορά δύο ωρών. Στην πρώτη περίπτωση, το σκάφος έδεσε ένα σχοινί στο σκάφος των μεταναστών, του οποίου η μηχανή δεν λειτουργούσε σωστά, προκειμένου να εκτιμήσει την κατάσταση.
Οι επιβαίνοντες φέρεται να φώναξαν “Δεν υπάρχει βοήθεια”, “Πηγαίνετε στην Ιταλία” και έλυσαν το σχοινί, σύμφωνα με την εφημερίδα, η οποία προσθέτει ότι στη συνέχεια η μηχανή του Adriana επανεκκινήθηκε.
Στη συνέχεια, στις 01:40 τοπική ώρα, το σκάφος της ακτοφυλακής έλαβε εντολή από το κέντρο επιχειρήσεων να επιστρέψει στη μηχανότρατα, η οποία είχε σταματήσει να κινείται.
Στη συνέχεια, το λιμενικό πλησίασε σε απόσταση 70 μέτρων από το Adriana και άκουσε κραυγές. Σε λιγότερο από επτά λεπτά η μηχανότρατα ανατράπηκε, σύμφωνα με το ημερολόγιο.
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, το Adriana βυθίστηκε περίπου 75 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πύλου, σε χωρικά ύδατα που υπάγονται στην ελληνική δικαιοδοσία έρευνας και διάσωσης, και μετέφερε 400 έως 750 μετανάστες, οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονταν από τη Συρία, την Αίγυπτο και το Πακιστάν. Ήταν καθ’ οδόν από τη Λιβύη προς την Ιταλία.
Συνολικά έχουν βρεθεί 104 επιζώντες και οι διασώστες θεωρούν απίθανο να βρεθούν και άλλοι άνθρωποι, νεκροί ή ζωντανοί, σε ένα από τα βαθύτερα σημεία της Μεσογείου.
Έντεκα επιζώντες δήλωσαν ότι είχαν πληρώσει μεταξύ 4.500 και 6.000 δολαρίων (4.150 και 5.533 ευρώ) για τον διάπλου και πρόσθεσαν ότι, σύμφωνα με τους διακινητές, έπρεπε να φτάσουν στην Ιταλία σε τρεις ημέρες.
Τρεις επιζώντες είπαν στις αρχές ότι είχαν πληρώσει από 55 έως 220 δολάρια περισσότερα για μια θέση στο εξωτερικό κατάστρωμα, το οποίο θεωρούνταν ασφαλέστερο.
Μια ομάδα υπόπτων διακινητών που συνελήφθησαν στις 15 Ιουνίου για ανθρωποκτονία, λαθρεμπόριο μεταναστών και ναυάγιο φυλακίστηκαν εν αναμονή πιθανής δίκης. Αρνούνται κάθε αδίκημα.
(με τη Ρενέ Μαλτέζου και την Αγγελική Κουτάντου στην Αθήνα, τον Τζόναθαν Σολ στο Λονδίνο και τον Ριχάμ Αλκούσα στο Βερολίνο, επιμέλεια: Jean-Stéphane Brosse)